Ademwerk komt in vele soorten en maten, van kalmerende ademhalingsoefeningen tot werk waarmee je in een klap je leven kunt veranderen. Holotropic Breathwork is een variant in die laatste categorie, waarschijnlijk toch wel de meest intense en transformatieve vorm van ademwerk. Dat wilde ik uiteraard proberen, hier lees je mijn ervaring.

Korte intro: wat is Holotropic Breathwork?

Allereerst wat meer tekst en uitleg over Holotropic Breathwork, zodat je een beeld kunt vormen van wat het inhoudt. Dat het ‘not your average breathwork practice’ is, is zeker. Holotropic Breathwork is intens en zeker niet voor elke dag. Holotropic Breathwork werkt bewustzijnsverruimend, transformatief en kan een diep helend effect hebben.

De grondlegger: Stanislav Grof

Holotropic Breathwork is in de jaren zeventig van de vorige eeuw ontwikkeld door psychiaters Stanislav Grof en zijn vrouw, Christina Grof. Met deze techniek, die een diepgaande werking heeft op zowel je lichaam als je geest, kan je verhoogde staten van bewustzijn bereiken, door gedurende langere tijd sneller en intenser te ademen.

Diep innerlijk proces - ‘Moving towards wholeness’

De naam Holotropic Breathwork stamt van de Griekse woorden ‘holos’ (heel) en ‘trepein’ (gaan naar), zodoende betekent het ‘bewegen in de richting van heelheid’, via je adem.

Therapeutische techniek als alternatief voor LSD

Holotropic Breathwork is in de eerste plaats als therapeutische techniek ontwikkeld, als alternatief voor behandeling van psychische condities met LSD. Het valt dan ook in de categorie: getting high on your own supply.

Stanislav Grof en zijn vrouw Christina waren in de jaren ‘60 betrokken bij onderzoek naar de toepassing van LSD binnen psychotherapie, er werden namelijk verrassend goede resultaten geboekt met dit geestverruimende middel. Het werk was met name gericht op patiënten met psychiatrische condities, trauma, verslavingen en chronische ziekten. Door in andere staten van bewustzijn te komen, bleken patiënten veel beter in staat te zijn met trauma’s om te gaan en ze ook daadwerkelijk te kunnen helen.

Doordat LSD eind jaren ‘60 in the USA werd verboden (er was een ‘war on drugs’ gaande, psychedelische middelen werden als de duivel gezien), ontwikkelden de Grofs een breathwork practice, die dezelfde effecten en resultaten opleverde: Holotropic Breathwork was geboren.

Meer lezen over Holotropic Breathwork? Lees ook dit artikel: Wat is Holotropic Breathwork? De techniek, oorsprong, effecten, voordelen en risico’s.

Mijn ervaring met Holotropic Breathwork

Nu is natuurlijk de vraag: wat gebeurt er met je als je Holotropic Breathwork gaat ervaren? Ik wilde het weten. Zodoende kwam ik terecht bij fysiotherapeut / haptonoom / ademtherapeut Hans Timmerman, die een aantal jaar Holotropic Breathwork heeft gefaciliteerd. Inmiddels doet hij dat niet meer, maar is hij bezig met de ontwikkeling van de Epiphora Methode.

Epiphora is ook de aanleiding van het contact dat tussen mij en Hans is ontstaan. Ik sprak hem meerdere malen over zijn techniek (zie ook dit artikel: ‘Epiphora als missing link in de gezondheidszorg’) en ben inmiddels bij Hans in de leer, nieuwsgierig als ik ben en interssant als zijn techniek is. Zodoende leerde ik ook over Hans zijn holotropische achtergrond, en nodigde hij me uit op zijn terrein in Friesland, om dit een middag te komen ervaren.

Hoe gaat Holotropic Breathwork in z’n werk?

Normaal gesproken werk je tijdens een sessie Holotropic Breathwork altijd in paren: zogenaamde breathers en sitters. De sitter zit naast je terwijl je ligt te ademen en is er om je gedurende het hele proces bij te staan en je comfortabel en veilig te laten voelen. Een sessie ademen duurt zo’n 2 à 3 uur, het is een flink proces.

Traditioneel gezien wissel je na een sessie van rol, zodat je zowel breather als sitter bent geweest op een dag. Je mag dan ook een hele dag uittrekken voor één Holotropic ervaring. Uiteraard is er te allen tijde een getrainde facilitator aanwezig om om de juiste begeleiding en instructies te geven.

Mijn sessie kan je zien als een aangepaste versie. Er waren drie breathers, waarvan ik er een was. Hans begeleide de hele sessie. Sitters waren er niet. Die waren ook niet nodig, kan ik achteraf vertellen.

De setting van Holotropic Breathwork

Als voorbereiding heeft Hans kort wat uitleg gegeven over wat er kan gebeuren. Je kunt fysieke sensaties ervaren, verkrampingen voelen, kleuren gaan zien, allerlei emoties ervaren en er kunnen bewuste, maar ook onbewuste herinneringen naar boven komen. Niks om van te schrikken, alles wat er gebeurt is oké. Druk het vooral niet weg, vecht er niet tegen, dit is wat je systeem je wil laten zien en dat is precies goed zoals het is, verzekert Hans.

In een grote, geblindeerde ruimte lagen voor ons ‘breathers’ drie matrassen, kussens en dekentjes klaar. Het enige wat ik hoefde te doen, was comfortabel gaan liggen op een van de matrassen, onder het dekbed te kruipen, mijn ogen te sluiten en me over te geven aan de ervaring.

Hoe adem je met Holotropic Breathwork?

Eenmaal comfortabel en relaxt, legde Hans uit hoe de ademtechniek in zijn werk ging. Ik ken inmiddels vele technieken en dacht dat dit zou gaan als een verbonden ademhaling (die o.m. wordt toegepast in Transformational Breath), maar het was meer als blazen en puffen. Ik zou het eerder omschrijven als een Bellows Breath (je bent snel en intens in en uit aan het ademen) of Breath of Fire (je focust vooral op de uitademing).

Hans hielp ons goed op weg om ons vervolgens alle technieken te doen laten vergeten. Je hoeft niet na te denken over hoe te ademen, dat lichaam heeft zijn eigen wijsheid, dat ademt wel zoals het ‘moet’ ademen, daar mag je op vertrouwen.

De start van de Holotropic sessie

Het was tijd, we mochten gaan ademen. Snel en ritmisch, altijd weer even wennen. Een goede playlist hielp hierbij. Bij Holotropic Breathwork wordt altijd gebruik gemaakt van harde, bombastische muziek. Dit helpt je om dieper in je proces te komen, dankzij de muziek kan je diep verdwijnen in de film die zich aan de binnenkant van je ogen gaat afspelen.

Ik raakte snel in diepe ontspanning, in een soort leegte, ver weg van alle dagelijkse beslommeringen en de gedachte aan wie je bent, waar je vandaan komt en waar je naartoe gaat. Het ego wordt tijdelijk uitgeschakeld en dat is precies waarom deze practice zo krachtig kan werken.

Ik viel veel stil: mijn adem nam het niet over maar hield juist af en toe op met snel ademen. Dit is heel normaal had ik al begrepen en elke keer dat het me opviel dat ik niet meer aan het puffen was, pakte ik de draad weer op. Je bent in een soort diepe trance, maar er toch bij. Je kunt namelijk altijd controle nemen over je adem en dus ook over het proces. Wil je er dieper in, intensiveer je je adem en omgekeerd werkt dit ook zo.

Wat gebeurde er verder met me?

Ik genoot vooral van de leegte, de diepe trance-staat alsof ik zweefde in een leeg universum. Daar kan ik sowieso van genieten, van die staat, die ik altijd wel snel kan bereiken dankzij ademwerk en meditaties - na jaren ‘trainen’ overigens, er was een hardnekkige monkeymind te temmen ;).

Shaken, trillen en random herinneringen

Er kwamen ook wat random herinneringen naar boven, die niet per se logisch aanvoelden. Zo zag ik tot twee keer toe een oud-collega van dik tien jaar terug, die ik niet eens zo goed ken en ook geen bewuste grote herinneringen aan heb. Vraag me dus niet waarom, maar dit laatje in mijn systeem werd opengetrokken. Ook begon ik her en der tijdens de sessie te trillen en shaken met mijn lichaam, iets wat me ook niet onbekend is. Ik kan snel shaken met ademwerk, vind dat prettig en wek het soms zelfs op, als een manier om opgebouwde spanning uit mijn lichaam te ontladen.

Diepe ontspanning en slaap

Uiteindelijk raakte ik de tijd kwijt, werd ik meer en meer ontspannen en viel ik zelfs in een diepe, kalme slaap. Best bijzonder wanneer de muziek tot vijf huizen verder dreunt, maar als je zo lang ligt te ademen, heb je dat echt niet meer in de gaten. Het duurde eventjes na afloop om weer bij te komen, om te landen op aarde. Niet zozeer door de innerlijke ervaringen - die waren er niet veel - wel door de intense zwaarte en ontspanning die m’n lichaam me liet voelen. Ik kon niet anders dan daaraan overgeven.

Al met al was het een hele zachte, milde ervaring, iets wat ik wellicht niet had verwacht. Ik heb veel gelezen en bekeken over Holotropic Breathwork en heb ook video’s gezien van mensen die hele intense ervaringen hebben gehad en jankend hun matjes af rolden. Ik had niets van dat alles. Mijn mede-breathers ook niet trouwens. Waarschijnlijk was dit ook precies de bedoeling van deze ervaring. Een liefdevolle introductie van Holotropic Breathwork.

Holotropic Breathwork: voor herhaling vatbaar?

Heel zeker weten een Ja, als antwoord op deze vraag. Deze eerste ervaring heeft me met name de potentie laten voelen voor in welke staten ik zou kunnen komen, als ook de blijkbare eenvoud die ik had met het ademen. Bij een verbonden ademsessie kan ik wel eens weerstand ervaren, vanwege mijn gevoel van ‘gedoe’ en ‘hard werken’, alsof ik door een grens heen moet ademen.

Ik had van Holotropic Breathwork verwacht dat het nog veel intensiever zou zijn, uiteindelijk liet mijn ervaring me totaal iets anders zien. Het heeft mijn ogen weer op een andere manier geopend: het hoeft dus zeker niet te voelen als hard werken. Ik ben enthousiast geraakt om te gaan ervaren wat er gebeurt in een andere setting: de traditionele vorm waarin je werkt met paren, maar ook wanneer ik zelf thuis een Holotropic Playlist op zet. On to the next…!

NB. Doe dit alsjeblieft niet alleen thuis als je niet al heel veel geademd hebt, weet wat er kan gebeuren en comfortabel bent met je eigen innerlijke, onderbewuste en hogerbewuste wereld. Goede begeleiding is altijd essentieel.

Meer weten over Holotropic Breathwork?

Dit artikel: Wat is Holotropic Breathwork? De techniek, oorsprong, effecten, voordelen en risico’s, legt in meer detail uit wat Holotropic Breathwork is en hoe het werkt.

Een grote aanrader is de documentaire The Way of the Psychonaut, over het leven en werk van Stanislav Grof en al zijn baanbrekende onderzoek en inzichten in het menselijk bewustzijn.

Ook interssant: het boek (NL en ENG) van Stanislav en Christina Grof over Holotropic Breathwork. Meer info vind je verder uiteraard ook op de officiële website: Holotropic.com, of de website van Stanislav Grof zelf.