De hoeksteen van de astmabehandeling is nog altijd medicatie, maar er kan een veel grotere winst worden behaald als hiernaast ook wordt gekeken naar iemands adempatroon. Dit is bij mensen met astma immers niet optimaal, wat klachten als kortademigheid of benauwdheid juist in stand kan houden.

Dat ademtherapie kan helpen bij astma, ontdek je in dit artikel. Niet alleen de wetenschap toont het aan, maar met name de ervaringsverhalen van mensen met astma die zich zijn gaan bezighouden met de ademhaling - zijn evident. Lees verder voor de ervaringsverhalen van drie (inmiddels) ademcoaches die dankzij de adem hun astma onder controle hebben gekregen.

Is astma te genezen?

Bij astma raken de kleine luchtwegbuisjes in de longen ontstoken, wat voor ademhalingsproblemen zorgt. Wanneer de longen worden geprikkeld door stoffen waar je - als je astma hebt - gevoelig voor bent, zwellen de slijmvliezen in je neus, keel en longen op. Ze maken dan meer vocht en slijm dan normaal en de spiertjes die om de luchtwegen heen zitten, raken verkrampt en trekken samen. Je luchtwegen worden smaller waardoor je ademhaling moeilijker wordt. De precieze oorzaak van astma is nog steeds niet bekend. Allergie en bronchiale hyperreactiviteit zijn erfelijk, maar niet iedereen met aanleg krijgt astma.

Volgens het longfonds is astma niet te genezen, het is een ziekte die de rest van je leven bij je zou blijven. In de wereld van de adem zijn er echter diverse trainers en opleiders én ervaringsdeskundigen die daar anders over denken. Astma zorgt voor een disfunctionele ademhaling, wat klachten verergert, waardoor het ziektebeeld blijft bestaan.

Als je echter het probleem bij de wortels (de ademhaling) aanpakt, is het wel degelijk mogelijk het patroon van kortademigheid te doorbreken en dus klachten te verlichten of helemaal te verhelpen. Alle astmapatiënten ademen te veel. Astma zorgt voor een oppervlakkige borstademhaling, vaak door de mond ook nog eens, wat in feite een gestreste, ongezonde ademhaling is - een vorm van chronische hyperventilatie. Als dit het standaard adempatroon wordt in je dagelijkse leven, ontwikkel je een verhoogd risico op astma-aanvallen. Je longen staan immers permanent in de stress-stand, en raken bij het minste of geringste geïrriteerd. Hierdoor ga je weer gestrester ademen, wat weer een aanslag vormt op je longen… Het is een vicieuze cirkel.

Ademtherapie (met name de Buteyko Methode) boekt opvallend goede resultaten bij de behandeling van astma. Dit geldt niet voor iedereen, het is dus geen garantie, maar wanneer je geen gezonde ademhaling hebt, zal je nooit klachtenvrij worden. Medicijnen zijn in elk geval nooit de oplossing, ze dempen tijdelijk de klachten maar doen niets aan de oorzaak, waardoor de klachten weer terug kunnen (/zullen) komen.

Onderzoek UK: levenskwaliteit van astmapatiënten verbetert dankzij ademhalingsoefeningen

Een in Engeland uitgevoerd onderzoek uit 2017 aangetoond dat ademhalingsoefeningen helpen om symptomen van astma onder controle te houden. Aan de studie namen 655 mensen met astma deel die aangaven dat hun symptomen hun levenskwaliteit beïnvloedden.

De deelnemers werden willekeurig verdeeld over drie verschillende groepen. De eerste groep kreeg een dvd en een boekje voor een programma met ademhalingsoefeningen dat thuis moest worden gedaan, de tweede groep kreeg drie afspraken bij een fysiotherapeut die hen de ademhalingsoefeningen aanleerde, en de derde groep kreeg geen ademhalingsoefeningen en werd gevraagd hun astmamedicatie in te blijven nemen.

De onderzoekers hebben de levenskwaliteit van de deelnemers gedurende 1 jaar in kaart gebracht, aan de hand van regelmatige enquêtes. Hoewel de ademhalingsoefeningen astma niet 'genazen', meldden de mensen die de ademhalingsoefeningen deden dat zij zich beter voelden, vergeleken met degenen die geen ademhalingsoefeningen deden. Het bleek ook dat het niet uitmaakte of de oefeningen zelf thuis werden gedaan met de dvd, of via de fysiotherapeut. Wat aangeeft dat de ‘goedkope’ zelfstudie optie een (kosten)efficiënte behandelmethode kan zijn.

In samenwerking met Asthma UK hebben de onderzoekers na de afronding van het onderzoek de video's en informatie van de dvd en het boekje gratis online beschikbaar gesteld. Bron onderzoek: thelancet.com.

Ervaringsverhalen: vermindering van astmaklachten dankzij de ademhaling

Wekelijks vind je op dit platform interviews met ademcoaches, allemaal met een bijzonder verhaal. Want toch blijkt vaak dat het een crisis was (fysiek, mentaal of emotioneel) die ervoor zorgde dat ze met ademwerk in aanraking kwamen, waarna alles in hun leven veranderde.

Deze drie ademcoaches vertellen over hun astma en op welke manier de ademhaling heeft bijgedragen aan de vermindering van hun klachten.

Marijke van Goch-van Gend

Buteyko ademtherapeut en ademtrainer voor zorgprofessionals. Zie: Luchtop.comen OERademen.nl.

Tot een aantal jaar geleden was Marijke’s ademhaling altijd een belemmerende factor in haar leven. Ze is geboren met 1,5 klaplong en had als kind zware astma. Tussen de puberteit en haar 30ste levensjaar, leken de astmatische klachten mee te vallen, maar daarna werden ze langzaam weer erger.

Marijke: “Begin 2016 en 2017 werd ik erg ziek door onder andere een longontsteking en een hevige opvlamming van mijn astma. Dit resulteerde erin dat ik heel weinig energie had en continu benauwd was. De machteloosheid beu zijnde, ging ik op zoek naar ‘wat kan ik zelf doen’. Zo stuitte ik op internet op de Buteyko methode. Onder het motto ‘wie niet waagt wie niet wint’ en ‘ik heb toch niks te verliezen’ ben ik een Buteyko cursus gaan volgen.”

Hierdoor knapte ze zienderogen op: “De olifant die al een hele poos op mijn borstkas bivakkeerde, nam eindelijk af en toe pauze en op een gegeven moment was hij gewoon weg. Ik kreeg stapje voor stapje mijn energie terug, plus nog wat extra erbij! Ik was niet meer benauwd. Ik zag in dat mijn klachten door twee factoren werden veroorzaakt: ten eerste een genetische aanleg en daarnaast door een verstoorde ademhaling. Ik leerde hoe ik weer gezond en natuurlijk kon gaan ademen. Wat me geleerd werd, had ik nooit eerder gehoord, en ik merkte dat de mensen om mij heen dit ook niet wisten.”

Lees het volledige interview hier: thebreathworkmovement.nl/marijkevangochvangend

Rein Sarink

Personal trainer, Wim Hof instructeur, Buteyko expert. Zie: resethaarlemmermeer.nl.

Jarenlang gebruikte Rein Sarink dagelijks astmamedicatie, totdat hij met ademtherapie in aanraking kwam. De medicijnen heeft hij daarna niet meer aan hoeven te raken.

Rein: “Het leven begint bij ademen en stopt wanneer de adem stopt. Sinds mijn zevende ben ik astmatisch en tot mijn 37ste heb ik dagelijks medicatie gebruikt. Totdat de Buteyko methode op mijn pad kwam, dit veranderde mijn leven compleet. Sinds ik daarmee in aanraking ben gekomen, gebruik ik geen medicijnen meer en heb aan den lijve ondervonden wat een kracht er in ons eigen lijf schuilgaat. Het herstelvermogen is enorm.”

Inmiddels is Rein naast personal trainer ook Wim Hof instructeur: “Door me te verdiepen in ademwerk ben ik uiteindelijk bij Wim Hof terecht gekomen. Laat ik zeggen dat Buteyko mij op het juiste pad heeft gezet, en Wim Hof mijn leven heeft veranderd. Mijn eigen zoektocht om verandering in mijn leven aan te brengen heeft me op een aantal basale elementen gebracht en dat zijn ook precies de pijlers van alles wat ik nu doe: ademhaling, voeding, lichamelijke beweging en ontstressen.”

Lees het volledige interview hier: thebreathworkmovement.nl/reinsarink

Bekijk ook dit artikel waarin Rein het onderscheid tussen Buteyko en de Wim Hof ademhaling uitlegt:

BUTEYKO ADEMHALING VERSUS WIM HOF METHODE: HOE ZIT HET PRECIES?

Ruud van de Wiel

Ademcoach en ademexpert. Zie: ruudvandewiel.com.

Al sinds jonge leeftijd had Ruud van de Wiel te kampen met fysieke klachten zoals astma en eczeem. In zijn volwassen leven werden die problemen alleen maar erger omdat hij een eigen onderneming te runnen had en hierbij de factor stress steeds meer om de hoek kwam kijken. Aangezien de westerse geneeskunde Ruud niet genoeg kon brengen, kwam hij uiteindelijk bij een acupuncturist terecht. Hier kreeg hij de vraag of hij wel eens had gemediteerd - dat had hij niet - dus kreeg hij een geleide meditatie inclusief ademhalingsoefening aangereikt.

Ruud: “Die ademhalingsoefening zorgde in eerste instantie voor blinde paniek, ik dacht dat ik een hartaanval zou krijgen! Mijn hele lichaam voelde heet, van beneden tot boven. Wat bleek: het was de eerste keer dat mijn lichaam daadwerkelijk kon ontspannen, een gevoel dat ik niet kende. Daar moest ik dus meer mee.”

Ruud besloot zijn bedrijf te verkopen en een reis rond de wereld te maken om zijn kennis op het gebied van ademhaling en meditatie verder te verdiepen. Dit werd uiteindelijk één grote mooie reis langs allerlei verschillende ademmethodes en technieken die zijn levenskwaliteit naar een hoger level hebben gebracht. De kracht van de ademhaling werd uiteindelijk zijn grootste tool om hemzelf, maar ook anderen te helen.

Op de vraag hoe het met zijn astma is, antwoordt Ruud: “Ik heb sinds mijn wereldreis, waar ik de laatste heftige aanval heb gehad, eigenlijk geen echte problemen meer gehad. Ik merk wel dat dit nog steeds de zwakke plek van mijn systeem blijft, dus in de hooikoortstijden - die vroeger altijd samen gingen met astma - ben ik soms op mijn hoede. Maar eigenlijk gebeurt dit niet meer. Mijn allergieën zijn ook minder geworden, al worden ze door sommige beesten nog wel getriggerd. Dat is het laatste stukje waar ik nog doorheen wil zodat ik ook daar vrij van ben, en ik voel ook dat dat kan. De ademhaling heeft in elk geval zeker geholpen ook deze klachten te verminderen. 

Ik ben erachter gekomen dat je ademhaling veel te maken heeft met het niet kunnen uitdrukken van je emoties. Opgekropt verdriet, woede, dat soort zaken. Toen ik tijdens mijn reis door een van die emotionele lagen heen ging, kwam mijn astma er dus voor de laatste keer heel heftig uit. Twee weken lang had ik moeite met ademen, en daarna in het klooster - toen ik de ruimte had om ermee te zijn en het te voelen - verdween het als sneeuw voor de zon.

Daarnaast hebben, naast het emotionele doorvoelen en loslaten, vooral de oefeningen uit de Buteyko Methode me erg geholpen. Door het omlaag brengen van mijn ademfrequentie, door mijn neus te ademen in plaats van door mijn mond en het omhoog brengen van mijn BOLT-score, zijn mijn klachten sterk verminderd. Vooral het switchen van mond naar neus is hier essentieel bij, omdat je je natuurlijke filter weer gaat gebruiken als afweer. 

Tot slot heeft de reductie van stress in mijn leven en de verzachting van mijn lichaam ook sterk bijgedragen aan het herstel. Als mijn lichaam in de stress schiet, verkrampt met name mijn rug en middenrif waardoor ik anders ga ademen, met als gevolg dat ik weer astmaklachten krijg.”

Lees het volledige interview hier: thebreathworkmovement.nl/ruudvandewiel.

Buteyko Methode effectief bij de behandeling van astma

Veel mensen met astma, deze drie coaches incluis, hebben baat bij de Buteyko Methode. Mensen met astma ademen als gezegd altijd meer dan gezond is, en de Buteyko Methode leert je via diverse ademhalingsoefeningen om weer door je neus te (kunnen blijven) ademen en je ademvolume terug te brengen tot gezonde proporties. Het ‘lichter’ en ‘spaarzamer’ ademen door de neus zorgt ervoor dat het koolzuurgasgehalte in het bloed stijgt, wat het ziekteproces van astma kan omkeren. Overschakelen naar een lichtere neusademhaling zorgt onder meer voor behoud van warmte en vocht in je luchtwegen, wat het herstel van de slijmvliezen ondersteunt.

Volgens ervaringen blijkt dat het toepassen van Buteyko-methode kan leiden tot:

• Beter zelf onder controle houden van de astmasymptomen

• Grote vermindering van de astmasymptomen

• Verbetering van de kwaliteit van leven

• Tot 90% minder luchtwegverwijderaar benodigd

• Tot bijna de helft minder behoefte aan ontstekingsremmende medicatie

Je kunt de Buteyko Methode aanleren via een gecertificeerde ademcoach, kijk hiervoor in de ademcoach finder en filter op Buteyko.

Een online Buteyko cursus volg je o.m. via B-Mind, meer info hier.

Bekijk ook: