Wat doen ‘professionele ademhalers’ als het op ademhaling aankomt en hoe is de adem op hun pad gekomen? Dit is het verhaal van holistisch fysiotherapeut en ademtherapeut Sjoerd Mertens.

Naast fysiotherapeut is Sjoerd ademhalingstherapeut volgens de Buteyko methode, leefstijlcoach, mindset therapeut, en gespecialiseerd in de behandeling van migraine en spanningshoofdpijn.

Sjoerd Mertens - Holistisch fysiotherapeut en ademtherapeut bij GetHealed

Sjoerd Mertens is opgegroeid als zoon van een fysiotherapeut, en zelf ook deze kant op gegaan. De diepe belangstelling en bewondering voor het zelfhelende vermogen van het menselijk lichaam zat er bij hem al vroeg in.

In 2012 richtte Sjoerd zijn fysiotherapiepraktijk PhysioCare Nederland op, welke hij in 2020 doorontwikkelde tot GetHealed. Vanuit GetHealed gaat hij breder en holistischer te werk, en helpt hij samen met zijn team zo veel mogelijk mensen duurzaam genezen van chronische pijn. Fysiotherapie is hierbij niet meer een op zichzelf staande behandeling, maar onderdeel van een alomvattend, holistisch behandelplan, waarbij wordt uitgegaan van het zelfherstellend vermogen van het lichaam.

Sjoerd werkt voornamelijk met mensen die vastlopen in de reguliere zorg en op zoek zijn naar iemand die hen kan begeleiden in een holistisch traject. Want… waar begin je? Het begint in elk geval met ademhalen; dit vormt de rode draad in elke leefstijlinterventie.

Wat drijft Sjoerd in het werk dat hij doet? Hoe kan je het zelfherstellend vermogen van je lichaam optimaal ondersteunen? Welke rol speelt ademhalen hierin?

Gezondheid als ‘ziekte’ bezien vanuit een holistische blik

‘De zin "Leer er maar mee leven" is wellicht de grootste motivatiebron voor alles wat ik doe. Ik geloof niet dat klachten zomaar ontstaan of dat het "pure pech" is. Ik ben ervan overtuigd dat klachten een boodschap hebben en dat zodra je het verhaal erachter begrijpt, je kunt beginnen met je herstel.

Vanuit dit gedachtegoed benader ik zowel gezondheid als ‘ziekte’ op een holistische manier. Door verschillende gezondheidsaspecten met elkaar te verbinden, kun je het zelfherstellend vermogen van het lichaam optimaal faciliteren. De normale staat van het lichaam is immers gezond zijn, hoewel we dat soms lijken te vergeten. Ademhaling is een van de eerste pijlers die kan bijdragen aan een beter gevoel, en meer controle over je proces en herstel.’

Ademhaling als een essentiële pijler voor een gezond lichaam

‘Al meer dan 12 jaar bestudeer en onderzoek ik gezondheid: wat zijn de ingrediënten ervan en hoe herstel je iemands gezondheid die van een gezonde leefstijl is afgeweken. Verandering is wellicht het moeilijkste wat er is. Ik begon mijn studie binnen de context van fysiotherapie, en heb gaandeweg steeds meer kennis buiten dit vakgebied opgedaan. Elke keer als het mij niet lukt een cliënt verder te helpen, prikkelt dit me om weer verder te onderzoeken wat ik mis in mijn kennis. In deze zoektocht, voortkomende uit de vraag ''waarom ontstaat...'', is ook de ademhaling op mijn pad gekomen.

Migraine is een rode draad in mijn werk. Ik zocht naar succesvolle therapieën binnen de ademhaling voor migraine, en ontdekte zo de Buteyko methode, die ik eerst op mezelf toepaste. Hoewel ik al cursussen had gevolgd over ademhaling en ontspanning, vond ik de diepgang daarvan tegenvallen. De Buteyko methode deed veel voor mij. En het paste voor mij in het plaatje van waar ik al mee bezig was: het herstellen van de norm, namelijk gezondheid. Buteyko sluit hier perfect bij aan, als een leefstijlinterventie waarbij de ademhaling het ankerpunt is.’

De Buteyko Methode helpt om klachten te verminderen

‘Ik heb mijn leven lang eczeem gehad en kreeg dit door mijn ademhaling aan te passen veel beter onder controle. Daarnaast kreeg ik eindelijk antwoorden op vragen die mij al lang bezighielden: wat is de verbindende factor in gezondheid?

Het was frustrerend om telkens zoveel aan mijn leefstijl te veranderen en toch steeds opnieuw eczeem te krijgen. De hele dag rode en opgezwollen oogleden tijdens het behandelen van mensen in de praktijk was echt vervelend. Gelukkig had ik dit niet het hele jaar door, maar elke keer als het terugkwam, was het onbeschrijfelijk naar. Ondanks dat ik het niet wilde, keek ik toch steeds in de spiegel en baalde enorm.

De ademhalingstechnieken uit Buteyko hebben me geholpen om minder eczeem te ontwikkelen, sneller in te grijpen bij een aanval en rustiger te blijven. Het geeft me een gevoel van meer controle, waardoor ik minder angstig en gefrustreerd ben als de eczeem opkomt. Hoewel het altijd vervelend en soms frustrerend blijft, helpen de technieken me om me te herpakken en de klachten te verminderen. Dat is echt super fijn!

Inmiddels heb ik veel mensen met chronische hoofdpijn of migraine begeleid met deze methode, en de effectiviteit is zeer hoog. Zij ervaren hetzelfde als wat ik hier omschrijf. Het gaat om meer dan alleen ademhaling; ademhaling is de rode draad in een bredere leefstijlinterventie die ook voeding, sport, beweging, aarding en mindset omvat. Dat is wat ik er zo mooi aan vind. Ik kan mijn expertise als specialist op het gebied van migraine en spanningshoofdpijn optimaal benutten.’

Ademhaling integreren in je dagelijks leven, hoe doe je dat?

‘Mijn dag begint met het verwijderen van de ademtape van mijn mond. Ik neem even de tijd om te voelen hoe mijn ademhaling is en bepaal of ik er wat mee moet doen. Gedurende de dag analyseer ik mijn ademhaling en houd ik deze zo klein en comfortabel mogelijk.

Tijdens gesprekken adem ik in door mijn neus, en daarbuiten adem ik altijd in en uit door de neus. Regelmatig neem ik een paar adempauzes, vaak in de ochtend, om mijn ademhaling weer in balans te brengen. Deze pauzes helpen me ook te beoordelen of ik iets aan mijn ademhaling moet aanpassen.

Voor de lunchpauze doe ik een kleine oefening om mijn ademhaling te herstellen na veel praten. Dit doe ik ook aan het einde van de werkdag als afsluiter en overgang naar mijn privéleven. Mijn routine is voornamelijk gericht op de Buteyko Methode. Soms, bij een hevige eczeemaanval, gebruik ik de Wim Hof Methode, maar meestal vang ik het op met Buteyko-technieken. Ik neem dan meerdere adempauzes achter elkaar en verleng geleidelijk de lengte van deze pauzes. Voordat ik ga slapen en iedereen een nachtkus heb gegeven, plak ik een nieuwe ademtape op mijn mond. Dit helpt me rustig en diep in slaap te vallen.’

De Wim Hof Methode heeft een direct effect op het immuunsysteem

‘Wanneer ik de Wim Hof techniek toepas heeft dit een direct effect op mijn immuunsysteem. Daarmee merk ik dat de ontsteking of irritatie op mijn huid kalmeert. Na het Wim Hof ademhalen doe ik er direct technieken vanuit Buteyko achteraan om het proces te verlengen en het herstel te optimaliseren. 

De Wim Hof ademhalingstechniek gebruik ik als de (minder heftige) technieken van Buteyko niet gelijk werken. Ik zoek dan de combinatie op, dit werkt erg goed.’

Advies voor als ademwerk nieuw is voor je

‘Allereerst hangt het volledig af van je doel met ademhalingsoefeningen. Vanuit mijn achtergrond raad ik aan om eerst de basis op orde te krijgen voordat je begint met de versnelde, meer intense ademhalingstechnieken.

Dit betekent dus om te leren altijd door de neus te ademen met een ontspannen middenrif waarbij de Co2-gehaltes in het lichaam genormaliseerd worden. Hierdoor leer je om minder vaak en met minder volume te ademen.

Ik hoor vaak mensen zeggen dat ze diepe ademteugen nemen om tot rust te komen. Dit zou ik afraden, omdat het juist hyperventilatie en bijkomende klachten kan verergeren. Hoewel het op korte termijn kan helpen om van stress naar ontspanning te gaan, kom je al snel weer in de staat van vóór de oefening. Je zult merken dat je dit steeds vaker moet herhalen om hetzelfde gevoel van ontspanning te bereiken, wat allerlei veranderingen in je lichaam teweeg kan brengen die klachten kunnen veroorzaken.

Het is prima om diepe ademhalingstechnieken te gebruiken in specifieke situaties, zoals voor een presentatie, een moeilijk telefoongesprek, of een sollicitatie, maar niet continu door de dag heen. Hyperventilatie ligt aan de basis van veel gezondheidsproblemen en klachten. Daarom adviseer ik eerst je ademhaling zoveel mogelijk naar de norm terug te brengen. Adem zacht en met een ontspannen middenrif en ervaar de kracht van de ontspanning. Gezondheid is niet iets wat je zelf reguleert of hard voor moet werken, het is iets wat je faciliteert en waar je van geniet.’

Leer beter ademen met Sjoerd Mertens

Tip: Sjoerd heeft een zeer fijne en volledige online ademtraining samengesteld waarin hij al zijn kennis deelt en die je stap voor stap leert om beter te ademen om weer grip te krijgen over je gezondheid.

Sjoerd vervolgt: ‘Tijdens het ademproces kun je ontdekken dat er mentale blokkades zijn. In dat geval kunnen versnelde ademhalingstechnieken juist geweldig werken om door deze blokkades heen te breken. De ervaringen en sensaties die je kunt voelen zijn fantastisch. Ik heb zelf ook ervaring met de verbonden ademhaling en Wim Hof ademtechnieken.

Een echte 'don't' is om zomaar op eigen houtje te beginnen. Hoewel er veel informatie vrij beschikbaar is, kan dit problematisch zijn. Je kunt de impact van de oefeningen niet goed inschatten en er wellicht niet goed mee omgaan, vooral niet als je het alleen probeert. Als je oefeningen verkeerd uitvoert of cruciale informatie mist voor de correcte uitvoering, kun je ademhaling als herstelmethode afschrijven. Dat zou zonde zijn, want ademhaling is een geweldig hulpmiddel om weer controle over je gezondheid te krijgen.’

Boekentips van Sjoerd Mertens

‘Het nieuwe ademen (Breath, the new science of a lost art) van James Nestor. Dit boek vind ik mooi omdat het een goed overzicht geeft van de verschillende ademmethodes die er zijn. James Nestor is echt in de wetenschap gedoken en heeft gesproken met experts, wetenschappers en therapeuten in het veld. Het boek geeft goed weer dat alle verschillende methodes hun eigen voordelen hebben, en hij ondergaat ze ook allemaal. Zijn ervaring daarin lezen is erg mooi. Ook de geschiedenis van hoe wij als mens ontwikkeld zijn tot mondademhalers is ook erg interessant. Kortom: een heel informatief boek en het geeft een goed overzicht in de wereld van de ademhaling. 

De Microbioom oplossing van Dr. Robynne Chutkan. Ik heb mij lange tijd verdiept in dit onderwerp: onze darmflora. Het lezen van dit boek gaf veel bevestiging over het belang ervan en waar de onderzoeken op het moment van publicatie stonden. Inmiddels komen er vele publicaties uit over relaties tussen darmflora en ziektebeelden. Het is interessant en het kan richting geven op het gebied van voeding, in plaats van ‘zomaar iets’ proberen. Ik heb ook langere tijd darmfloratesten uitgelezen van patiënten, daar heb ik veel van mogen leren. Het is een belangrijke basis voor onze voeding en de verwerking ervan en dat vind ik weer interessant: altijd terug naar de basis en vanuit daar herstellen. 

Becoming supernatural van Dr. Joe Dispenza. Het gaat over de kracht van het brein en hoe dit biochemisch invloed heeft op wie wij zijn en onze fysieke processen. Het is wel een gedetailleerd geschreven boek, dus soms is het wat lastiger om er doorheen te komen. Dit boek laat zien hoe belangrijk het is dat we begrijpen welke rol onze hersenen spelen in onze algehele gezondheid. Wat ik eruit gehaald heb is het belang van het loslaten van je geschiedenis en alles wat je daarin geleerd hebt, maar met respect voor deze geschiedenis. Hierdoor kan ik de verhalen van patiënten vele malen beter plaatsen, hen zelf inzicht geven in waarom ze voelen wat ze voelen en doen wat ze doen, en vervolgens richting geven in hoe ze hun toekomstvisie kunnen creëren en deze gaan leven. Dit is zo krachtig! Het is mooi te merken wat dit voor mensen doet, soms zie ik echt transformaties gebeuren in een gesprek van een uur. Dat is de kracht van de mind!

Nog een laatste boek dat ik recent heb gelezen: Je lichaam aarden van Clinton Ober. Voor mij beschreef dit boek welke kracht voor herstel en gezondheid er voor ons nog te halen is uit de natuur wanneer we daar bewust van zijn. Een keuze maken om er contact mee te maken zorgt voor mooie effecten. Alleen al het besef dat het dragen van rubberen schoenzolen zo'n grote kans wegneemt tot ontspanning, herstel en de ontstekingsremmende werking van het contact met de aarde. Het opende voor mij een mooi spectrum om de natuur nog serieuzer te nemen en gebruik te maken van hetgeen wat het ons biedt. Het is gratis en we maken er allemaal te weinig gebruik van.’

Zie ook: Aarding.org voor diverse aardingsproducten voor thuis.

PS. Lees ook Jouw adem, jouw medicijn. Koop het boek in je lokale boekhandel, of online via o.a. Bol.com, Libris of Bruna.nl.

Als luisteren meer jouw ding is: via Storytel luister je de eerste 14 dagen gratis, en via Nextory 40 dagen.

Sjoerd Mertens - GetHealed

Voor meer informatie over Sjoerd en GetHealed, zie zijn profiel op The Breathwork Movement, en de website www.gethealed.nl. Volg Sjoerd ook via zijn socials:

• instagram.com/gethealed21

• linkedin.com/in/sjoerd-mertens

• youtube.com/@GetHealed

Bekijk zeker ook Sjoerd zijn online ademtraining! Hierin deelt hij al zijn kennis en leert hij je stap voor stap om beter te ademen om weer grip te krijgen over je gezondheid. Kijk op Gethealed.nl voor alle info.

Voor het overzicht van alle ademcoaches:

Voor de fijnste mondtape, kijk op Zippit.nl.

Bekijk ook: