Wat doet warm weer met je ademhaling? + tips om af te koelen met je adem
Wanneer de temperaturen oplopen, merk je het meteen aan je lichaam. Je wordt loom, gaat sneller zweten en… je adem verandert. Maar hoe precies? En wat kun je doen om koel, kalm en helder te blijven? In dit artikel lees je wat hitte met je ademhaling doet – én hoe je adem je kan helpen om beter met de warmte om te gaan.
Wat doet hitte met je ademhaling?
Je ademhaling is direct verbonden met je zenuwstelsel. Dat betekent: alles wat je lichaam ervaart, heeft invloed op je adem – en andersom. Bij warm weer gebeurt er fysiologisch gezien van alles:
Je ademhaling wordt oppervlakkiger
Om af te koelen, versnelt je ademhaling vaak licht. Je lichaam schakelt onbewust over naar een stressmodus (de sympathische tak van je zenuwstelsel), ook al voel je je niet per se gestrest.Je ademt vaker door je mond
Omdat je sneller ademt, ga je (vooral onbewust) overschakelen naar mondademhaling. Maar dat werkt juist averechts: het droogt je slijmvliezen uit, kan je hartslag verhogen en zorgt voor nog meer hittegevoel.Je verliest meer vocht
Via je adem raak je water kwijt – bij een snellere ademhaling verlies je dus sneller vocht, wat kan bijdragen aan uitdroging.
Waarom is het slim om op je ademhaling te letten bij hitte?
Je adem beïnvloedt je lichaamstemperatuur, je energiehuishouding én je mentale helderheid.
Door bewust te ademen kun je:
Je zenuwstelsel kalmeren
Bij hitte raakt je lichaam sneller overprikkeld: je hartslag stijgt, je adem versnelt, je raakt sneller geïrriteerd of uitgeput. Door bewust en rustig te ademen activeer je het parasympathisch zenuwstelsel – ook wel de ‘rem’ van je systeem. Dat helpt je om te ontspannen, zelfs als de temperatuur oploopt.Je ademhaling vertragen en verdiepen
Warme dagen zorgen vaak onbewust voor een snellere, oppervlakkige ademhaling. Dat kost energie en maakt je lichaam onrustiger. Door je adem bewust te vertragen en dieper te maken, daalt je hartslag, verbruik je minder energie en geef je je lichaam rust en ruimte.Je lichaam helpen om warmte beter kwijt te raken
Je ademhaling is betrokken bij thermoregulatie – het systeem waarmee je lichaam de temperatuur in balans houdt. Door rustig en beheerst te ademen, kan je lichaam efficiënter warmte afvoeren. Zo voorkom je dat je oververhit raakt of duizelig wordt.Je focus en helderheid behouden, ook als je lichaam in de overlevingsstand dreigt te schieten
Hoge temperaturen kunnen je cognitieve functies beïnvloeden: je denkt trager, voelt je wazig of hebt moeite met concentreren. Door met aandacht te ademen, houd je je brein gegrond en alert. Dat maakt het makkelijker om helder te blijven, zelfs als je lijf signalen van overbelasting afgeeft.
3 ademhalingstips voor warm weer
Adem in en uit door je neus
Neusademhaling helpt je om vocht vast te houden, zorgt voor meer zuurstofopname en houdt je zenuwstelsel in balans. Probeer ook tijdens het sporten of wandelen bij warmte zoveel mogelijk door je neus te blijven ademen.Vertraag je ademhaling bewust
Merk je dat je sneller ademt? Doe dan een korte oefening om je ademhaling te vertragen. Bijvoorbeeld: adem 4 tellen in, houd 2 tellen vast, adem 6 tellen uit. Herhaal een paar minuten. Je zult merken dat je lichaam rustiger wordt.Probeer de cooling breath (Sheetali)
Deze eeuwenoude yoga-ademtechniek (zie onder) werkt verkoelend en kalmerend – op zowel je lichaam als je geest.
Sheetali: de cooling breath
De cooling breath, ook wel Sheetali genoemd, komt uit de yogatraditie en betekent letterlijk ‘dat wat kalmeert’. De oefening helpt je overtollige warmte uit te ademen en activeert het parasympathische zenuwstelsel – de ruststand van je lichaam.
Zo doe je het:
Ga ergens koel en rustig zitten, uit de zon.
Steek je tong uit, met de zijkanten omhoog gekruld als een ‘glijbaan’.
Adem langzaam in door je opgekrulde tong – alsof je lucht drinkt door een rietje.
Sluit je mond en adem uit door je neus.
Herhaal dit 10 tot 40 keer, of adem een paar minuten op deze manier.
Kun je je tong niet krullen? Geen probleem. Dan kun je Sheetkari doen:
Plaats je tong tegen je gehemelte, net achter je voortanden.
Houd je tanden op elkaar, open je lippen licht.
Adem sissend in tussen je tanden.
Adem uit door je neus.
Blijf na de oefening nog even rustig zitten. Voel wat het met je lichaam doet. Vaak merk je direct verschil: een koel hoofd, ontspannen schouders, kalmere hartslag.
Bonus: 3 extra verkoelende tips met je adem
Leg een koel washandje op je buik en adem ernaartoe
Zo geef je je zenuwstelsel het signaal dat je veilig bent – en versterk je het verkoelende effect.Doe een ademhalingsoefening voor het slapengaan
Hitte kan je slaap verstoren. Een rustige ademhaling activeert je rustsysteem en helpt je sneller in te slapen.Beweeg traag, adem traag
Vertraag bewust je bewegingen en ademhaling als het heet is. Zo spaar je energie én houd je je systeem koel.
Warm weer vraagt om zachte ademhaling
Juist op hete dagen is het extra belangrijk om naar je adem te luisteren. Je adem vertelt hoe je lichaam zich voelt – en met bewuste ademhaling kun je sturen op verkoeling, kalmte en helderheid.
Probeer het eens zelf: één minuut cooling breath. En voel wat het met je doet.
Extra tip nodig om écht af te koelen?
Probeer eens een ijsbad. IJsbaden zijn natuurlijk dé ultieme manier om je lichaam te verkoelen bij hitte – maar ze zijn veel meer dan dat. Regelmatig een koud bad nemen kan helpen om je immuunsysteem te versterken, je stressniveau te verlagen en je stemming te verbeteren.
Passion Ice Baths maakt zelfkoelende en -filterende ijsbaden, in samenwerking met Wim Hof, met als missie: koudetherapie toegankelijk maken voor iedereen.
Meer info: passionicebaths.com
Bekijk ook:
Verlang je naar rust, verbinding en herstel? De Nieuwe Adembeweging® is een zachte maar diep helende ademwijze die je helpt te zakken in je lijf en weer te voelen wie je werkelijk bent.
Ademtrainer Marleen van den Hout laat je deze bijzondere manier van ademen ervaren.
Dinsdag 8 juli 20:00 - 21:30 uur (incl replay en Q&A)
✨ Meld je aan en adem mee!